Katarakt

Katarakt göz bebeğinin hemen arkasında bulunan saydam lensin bulanıklaşması ve saydamlığını yitirmesidir.

Göz merceğinin [Lensin] işlevi ,ışık ışınlarının göz bebeğinden [pupil aralığından] geçtikten sonra retinada [görme tabakasında] düzgün bir şekilde

odaklanmasını sağlamaktır.Eğer lens saydamlığı azalır ve bulanıklaşırsa retinada tam bir odaklanma olmayacak ve görüntü netliğini

kaybedecektir.Görüntüden gelen ışınların düzgün bir şekilde retina üzerinde fokuslanabilmesi için göz merceğinin mutlaka saydam olması

gerekmektedir.

Katarakt da Görme Problemleri:

Halk arsında gözümün önüne perde indi denmesi,görüntünün bulanıklaşması ,kararması ve donuklaşmasından kaynaklanır.
Renklerde soluklaşma,canlılığını yitirme ve parlaklıkta azalma hissedilir.Katarakt nedeniyle çoğu hasta cisimler kirli bir araba camının arkasından
görünüyormuş gibi tarif ederler.

Katarakt başlangıcındaki görsel değişiklikleri farkedemeyebilirsiniz fakat katarakt ilerlediği zaman görme keskinliğinde azalma olacağından günlük

aktivitelerdeki yavaşlamayı farkedebilirsiniz.

Katarakt İçin Kimler Risk Altındadır ?

Katarkt oluşumu yaşlanma prosesinin bir parçasıdır ve genellikle 65 yaşın üzerinde görülür,75 yaşın üzerinde görülme sıklğı % 70 dir.

Semptomlar

Yaşlanma ile birlikte göz merceğinin (Lensin)esnekliği azalmaya başlamakta ve akamodasyon gücü azaldığı için yakın görme güçlükleri oluşmaktadır..

Lensin setleşmesi,saydamlıgının azalması ve hafif sararması hayatın ilerleyen yaşlarında devam eder.Lens içindeki sıvının azalması ve proteinlerin

kümelenmesi ile lensin belirli bölgelerinde opaklaşmaya neden olduğundan görüntü retinada tam odaklanamaz,bu dönemde hastalar ışığa karşı daha

duyarlı olurlar,ışıklar etrafında halkalar görebilirler.Gece görüşleri ve okumaları zorlaşır bazen de tek gözde çift görme tarif edebilirler.

Katarakt başlangıcı adı verdiğimiz bu dönemde lensedeki bulanıklık orta derecede veya opaklaşma lensin küçük bir kısmını etkilemişse görme

keskinliği pek etkilenmeyebilir ve doktorunuz bunu takip kararını verecektir.

Eğer ve kesifleşme ciddi bir boyutta ise görme keskinliği hissedilebilecek bir azalma gösterecek göz doktorunuz da tedavi için katarakt cerrahisinin

size gerekli olacagını tavsiye edecektir.

Ameliyata kadar olan süreç her insanda ayni olmamaktadır.6 ayda bir yapılacak kontrollerde Katarakt ilerleme hızının yavaş hızlı veya durağan bir

seyirde olabileceğini doktorunuz size bildirecektir.

Ancak modern katarakt cerrahisinde kataraktın fazla sertleşmesi tercih edilmemektedir.

Katarakt Tanısı

Tam bir göz muayenesi ile konur.

Heriki gözü kapsayan görme –keskinliği testinden sonra mikroskopik muayene yapılır.Ardından damla damlatılarak göz bebeği büyütülür ve gözün arkası

yani retina ayrıntılı bir şekilde muayene edilir.Katarak a Sarı Nokta veya başka bir retina hastalığının eşlik edip etmediği ve Glokom a bağlı göz

sinirinde herhangi bir hasarın olup olmadığı ndan emin olunmalıdır.

Katarakt Başlangıcı Tanısı Konan Bir Hasta Ne Yapmalı?

1-Tanı konduktan sonra 6 ay sonra muayeneye gitmelisiniz.

2-Gözlerinizi UV ışınlardan koruyunuz.Şapka veya %99 UV bloku yapan güneş gözlüğü kullanınız.

3-Katarakt gelişimini hızlandıran sigarayı içiyorsanız azaltınız.

4-Çeşitli sağlık problemlerinden ve özellikle Diabetten kendinizi koruyunuz.

5-Gece araba kullanımını azaltınız.

6-Katarakt ın tek tedavisi cerrahi yoldan çıkartılmasıdır.Göz damlası kullanmayınız,kataraktın önlenmesi veya dağıtılması başka bir tedavi yöntemi

ile mümkün değildir.

7-Katarakt ameliyatının hangi cerrahi teknikle yapılacağını doktorunuzdan öğreniniz.

8-Ameliyat sırasında gözün içine yerleştirilecek yapay merceğin tipini ve işlevini doktorunuz sorunuz.

9-Ameliyat sonunda gözün nıhai kırılma kusurunun ne olabileceği bilgisini alınız.

Katarakt Tipleri

Daha az sıklıkla görülen diğer katarakt tipleri yukarıda anlatılan normal yaşlanma ile (Senil Katarakt)ile ilgisi olmayan katarakt tipleridir.

1-Konjenital Kataraktlar(Doğumsal Kataraktlar)

Bazı yeni doğan bebeklerde veya çocuklarda görülür.Genetik veya başka doğum anomalileri ile birlikte görülebilir.Modern katarakt cerrahisi ve göziçi

lensleri ile erken tedavi edilirse bu bebekler normal bir görüşe ulaşması sağlanabilir.

2-Diğer hastalıklarka birlikte olan kataraktlar örn:Diabet

Kronik göz hastalıklarından sonra(örn.Üveit) oluşan Komplike kataraktlar.Daha öce geçirilen göz ameliyatlarından sonra gelişen kataraktlar

3-Yoğun Stroid tedavisinden sonra gelişen kataraktlar

4-Travmatik Kataraktlar:Gözün delici veya künt yaralanmalarından sonra gelişebilirler.

Katarakt Tedavisi :

Görmenizdeki değişiklik, sadece basit bir bulanıklıksa ve gözlük reçetenizin değiştirilmesi ile daha iyi bir görme seviyesine görmeniz ulaşabiliyorsa tedavi için yani ameliyat için bekleyebilirsiniz.
Ancak reçete değişikliği yapıldığı halde iyi bir görüşe kavuşamamış iseniz yani bulanık görmeye devam ediyorsanız katarakt ameliyatınızın bekletilmeden yapılması önerilir.

Katarak Ameliyatı Nedir ?

Basit bir anlatımla kesifleşmiş olan doğal göz merceğinin alınması ve yerine saydam yapay bir mercekle (intraoküler lens İOL) değiştirilmesidir.
Modern katarakt cerrahisi günümüzde ayaktan tedavi(out-patient)şeklinde uygulanmakta,gece hastanede kalmanıza gerek duyulmamaktadır.

Katarakt Operasyonu Öncesi Testler

Cerrahi öncesinde gözün ön-arka uzunluğu A-scan (ultrasound) ile kornea eğrilikleri keratometri ile ölçülür. Biyometri Testi adı verilen bu ölçüm göz doktorunuza gözün içine yerleştirilecek uygun merceğin (İOL) seçiminde yardımcı olacaktır.
Daha once herhangibir laser refraksiyon cerrahisi örn Lasik tedavisi geçirmişseniz bu operasyonlar katarakt ameliyatı olmanıza engel teşkil etmeyeceklerdir.

Ancak bu tür hastalara katarakt cerrahisi planlanmışsa Lasik op. öncesine ait gözün kırılma kusuru ölçümlerini eğer mümkünse temin edilmeli çünkü bu parametreler göz içine yerleştirilecek lensin (İOL) doğru hesaplanması ve doğru seçilmesi konusunda göz doktorunuza yardımcı olacaktır.

Katarakt Cerrahi Öncesi Düzenli Kullandığınız İlaçlar

Göz Doktorunuza devamlı kullanmakta olduğunuz ilaçları operasyon öncesinde mutlaka bildiriniz.Prostat problemleri için kullanmakta olduğunuz veya daha once kullandığınız Alfa Bloker ilaçlar(Örn:FLOMAX,CARDURA ,HYTRİN,XATRAL gibi…)
Belirtiniz.Bu ilaçlar ameliyat hazırlığı sırasında göz bebeğinin büyümesini zorlaştıracak veya op.sırasında büyük kalmasını engelleyebilecektir.Böyle bir durumda cerrahi prosedür zorlaşacak muhtemel komplikasyonlar gelişebilecektir.Ancak doktorunuz bu ilaçları aldığınızı önceden bilirse buna karşı çeşitli önlemler alarak ve gerekli ilaçlar kullanarak operasyonun başarılı bir şekilde sonlanmasını sağlayabilecektir.

Katarkt Cerrahi Prosedürü

Fakoemülsifikasyon (kısaca FAKO tekniği) yöntemi günümüzde en sık kullanılan modern katarakt cerrrahi yöntemidir.

Çok yaygın olarak kullanılması ve kapalı bir sistemde yapılması ;güvenilir olduğunun ve emniyetinin işaretidir.

Görsel şikayetleri çok çabuk ve başarılı bir şekilde ortadan kaldırmaktadır.

Küçük kesi dediğimiz yaklaşık 2 mm lik kornea kesisi ile göz içine girilmekte yüksek frekansta titreşim yapan ultrason dalgaları ile Fako aleti

saydamlığı bozulmuş merceği kataraktı kırarak parçalamakta ve sonra bu parçacıkları vakum ile emerek gözün içinden uzaklaştırmaktadır.

Katarakt temizlendikten sonra 2.aşama olarak cerrahınız gözün içine küçük giriş yerinden bir enjektör sistemi ile katlanıp açılabilen İOL implantını yerleştirecektir.

Bu yapay lens göziçinde bir yabanci cisim reaksiyonuna alerjik bir tepkiye yol açmadığı için bundan sonra gözün kalıcı bir parçası olacaktır.
%99 vakada İOL(göziçi lensi)gözün renkli kısmı olan İris in arkasına yerleştirilir ve buna arka kamara lensi denir.Gözün doğal lensi de bu bölgede bulunur.Bazen de İrisin önüne yerleştirilir bu lenslere de ön kamara lensi denir.
İOL göziçine yerleştirildikten sonra kesi yerleri dikiş atılmadan
Kapatılır ve operasyon tamamlanmış olur.

Hangi Lens Seçeneği Sizin için En Uygundur?

Modern katarakt cerrahisi günümüzde kataraktın alınmasını sağlamıyor ,ayrıca göziçine yerleştirilen lens(İOL) ile gözün kırılma kusurunu da düzeltmeyi mmkün kılar.Optik bir düzeltme sağlayacak bu yeni merceğin tipini ve seçimini operasyon öncesi doktorunuzla tartışınız.

Yüksek Astigmatizm gibi bir göz bozukluğunuz varsa TORIC IOL seçimi yapabilirsiniz.

Monofokal İOL ler tek odaklı mercekler uzun yıllardan beri en çok kullanılan merceklerdir.Tek başına uzağı düzelterek yakın için okuma gözlüğü takmanızı,veya yakını düzelterek sadece uzakta gözlük takmanızı sağlarlar.

Çoğu insan,uzak düzeltmeyi sağlayan monofokal mercekleri seçerek sadece yakında okurken gözlük takmayı tercih etmektedir.Diğer taraftan da gençliğinde Miyopisi olan ve uzak için gözlük takanlar yine Miyop olmayı tercih ederler,ameliyat sonrası uzakta gözlük takmayı yakında gözlüksüz okumayı tercih ederler çünkü miyop sıfırlanırsa yakını göremeyecekleri doktorları tarafından uyarılırlar.

Ancak ameliyat sonrası gözlüğe bağımlı kalmak istemeyen ve Monofokal mercek tercih eden hastalara ,bir gözün uzağını düzelten ,diğer gözüne de yakını düzeltebilen mercek takılarak Monovision denilen bir tedavi yöntemi uygulanır.Bu durum hastanın kitap okurken gözlük takma ihtiyacını önemli ölçde azaltabilir.

GÖZİÇİ MULTİFOKAL LENSLER:

Ameliyat sonrasında ,hiçbir gözlük kullanmak istemeyen hastalar için çok odaklı mercekler iyi bir seçenektir.Bunların diğer lenslere göre fiyatları daha pahalı ve operasyon sonrasında hiçbir zaman gözlük takma ihtimalinizi tamamen elimine etmezler.

Akomodatif lensler,pek kullanım alanı bulamamış,fakat Multifokal lensler ve son yıllarda Trifokal lensler sıklıkla kullanıma girmişlerdir.Uzakla birlikte yakın okuma zorluklarını giderebilen bu lenslerin üzerinde halkalar veya fokal zone lar bulunur.Işınların nereden geldiğine bağlı olarak lensin yüzeyindeki bu halkalardan geçerler ve böylelikle insanlar hem uzağı,hem de yakını net bir şekilde görmesi mümkün olur.